Jestem podejrzanym – został mi postawiony zarzut lub zarzuty

Jestem podejrzanym – został mi postawiony zarzut lub zarzuty

W naszym życiu zdarzają się sytuacje, w których wzbudzamy zainteresowanie organów ścigania spowodowane czy to naszym działaniem, bądź też innych osób lub zupełnie przypadkowo. Zawsze przy powstaniu takich okoliczności powinno się interweniować. W przypadku bycia podejrzanym nasza bierność może nam tylko zaszkodzić. Zatem tak ważna znajomość naszych praw i obowiązków dotyczących padających na nas podejrzeń oraz wiedza o czynnościach, które mogą być wobec nas prowadzone. Należy także znać granice potencjalnego ograniczania naszych swobód obywatelskich, jak również granice działania organów ścigania przy dokonywaniu czynności wobec naszej osoby. Czas zawsze gra na Twoją niekorzyść. Im szybciej podejmiesz decyzję o konkretnym działaniu w celu ochrony swoich praw, tym łatwiej będzie bronić Twojego interesu, zarówno Tobie jak i Twojemu obrońcy.

Za podejrzanego uważa się osobę, która została przesłuchana w charakterze podejrzanego przez policję, prokuratora oraz osobę, której zostały przedstawione zarzuty przez te organy. Oprócz podejrzanego istnieje również osoba podejrzana, nie są to tożsame pojęcia. Osobą podejrzaną jest osoba, którą dopiero podejrzewa się że popełniła czyn zabroniony. Są prowadzone wobec niej jakieś czynności, jednak nie zostały postawione jej jakiekolwiek zarzuty i nie została przesłuchana w charakterze podejrzanego.

Prawo do obrony i odpierania oskarżeń/podejrzeń jest pierwszą i najważniejszą zasadą, którą trzeba się kierować w przypadku bycia podejrzanym, oskarżonym czy też tymczasowo aresztowanym. Nigdy nie słuchaj, gdy ktoś Ci mówi, że nie masz żadnych praw albo straszy poważnymi  konsekwencjami w przypadku nieprzyznania się do winy. Pamiętaj, tak długo korzystasz z domniemania niewinności dopóki Twoja wina nie zostanie stwierdzona prawomocnym wyrokiem Sądu. Twoim prawem, a wręcz obowiązkiem jest swoich racji oraz swojego dobrego imienia i nikt nie może w tym zakresie Cię ograniczać! W Konstytucji RP wprost zostało wyrażone Twoje prawo do obrony (art. 42 ust.2). Z tego nie tylko wynika możliwość samodzielnego prowadzenia obrony, ale również korzystanie z pomocy adwokata.

O CZYM NALEŻY ZAWSZE PAMIĘTAĆ W NAGŁYCH WYPADKACH

Nie przyznawaj się nigdy do stawianych Ci zarzutów. To jest Twoje podstawowe prawo i broń się przed niesprawiedliwymi oskarżeniami. Pamiętaj o tym, iż brak przyznania się nie spowoduje dla Ciebie żadnych negatywnych konsekwencji. Możesz zawsze potem przeanalizować swoje stanowisko w tej kwestii. Często podczas przesłuchania pod wypływem nagłego wzburzenia zdarza się nam stracić panowanie nad sobą i powiedzieć coś czego byśmy w normalnie nie powiedzieli, a nawet przyznać się do popełnia czynu którego nie popełniliśmy. Pamiętaj, że Twoim fundamentalnym prawem, jako osoby podejrzanej jest prawo do odmowy zeznań. W każdej chwili masz prawo domagać się kontaktu z adwokatem  czy osobiście czy też telefonicznie. Zawsze warto skonsultować swoją sytuację z adwokatem, który posiada wiedzę w zakresie możliwych rozwiązań problemu i doświadczenie w podobnych sprawach.

W czasie przesłuchania Cię w charakterze podejrzanego pamiętaj o tym, że tu jest najważniejszy Twój interes i o Twoje życie tu chodzi, dlatego nikomu nie pomagaj własnym kosztem, ani nie ułatwiaj pracy podczas tej czynności.

Na skutek skierowanego do nas wezwania do stawienia się na przesłuchanie w charakterze dowiadujemy się o toczącym przeciwko nam postępowaniu przygotowawczym. Warto jest niezależnie od tego czy wiesz czego dotyczy postępowanie skontaktować się telefonicznie z odpowiednią jednostką policji lub prokuratury i dowiedzieć się z jakim rodzajem sprawy mamy do czynienia. Ważnym jest aby potwierdzić swój udział jako podejrzanego w postępowaniu. Prokuratorzy  i policjanci również są ludźmi i nie rzadko zdarza się, że osoba w ogóle nie związana konkretną  sprawą była wzywana w charakterze podejrzanego.

Kolejnym krokiem, który warto podjąć jest zrobienie rozeznania przed rozpoczęciem przesłuchania. Dobrze jest znać swoje prawa i obowiązki. Jesteś na dobrej drodze, aby uzyskać niezbędną wiedzę w tym zakresie – jeśli czytasz ten artykuł.

WNIOSEK O SKAZANIE BEZ ROZPRAWY (ART. 335 K.P.K.)

Co do zasady, zadaniem przesłuchujących funkcjonariuszy policji i prokuratora jest wykazanie, że to właśnie Ty jesteś tą osobą, którą szukają. Dlatego też może wystąpić sytuacja w której, funkcjonariusze będą występować z sugestiami iż przyznanie się do winy będzie dla Ciebie najlepszym rozwiązaniem oraz że dalsze prowadzenie postępowania może tylko zaszkodzić. I teraz jest jedyna szansa na przyznanie się do winy „na korzystnych warunkach”. Nic bardziej mylnego. Na każdym etapie postępowania możliwe jest złożenie wniosku o skazanie bez rozprawy (art. 355 k.p.k.), jednak aby z niego skorzystać warto przed jego złożeniem zapoznać się z całym materiałem dowodowym zebranym w tej sprawie. Taki wniosek może dołączyć prokurator do aktu oskarżenia, który przesyła do sądu. Wniosek ten zawiera również pozycje uzgodnionych z oskarżonym środków karnych lub kar. Aby wniosek taki odniósł pożądany skutek muszą być spełnione łącznie następujące przesłanki:

– oskarżonemu zarzuca się popełnienie występku,

– okoliczności popełnienia przestępstwa nie mogą budzić wątpliwości oraz postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte.

W postępowaniu przygotowawczym nie przeprowadza się już dalszych czynności jeśli  zostały spełnione powyższe przesłanki, wyjaśnienia oskarżonego i zebrany materiał dowodowy nie budzą wątpliwości.

WNIOSEK O WARUNKOWE UMORZENIE POSTĘPOWANIA (ART. 336 K.P.K.)

Prokurator lub funkcjonariusz policji mogą wystąpić wobec Ciebie z wnioskiem o warunkowe umorzenie postępowania do Sądu (zgodnie z art. 336 k.p.k.). Do podejrzanego bardzo Radko dociera informacja o takiej możliwości. Aby skorzystać z tej instytucji wystarczy tylko aby czyn o który jesteś podejrzewany nie był nadto szkodliwy, a okoliczności w jakich doszło do jego popełnienia nie budzą wątpliwości. Zaś Twoje dotychczasowe zachowanie pozwala sądzić, że nie będziesz w przyszłości łamał prawa i co jest w tym najważniejsze nigdy wcześniej nie byłeś karany. Jako podejrzany powinieneś pytać o możliwość skorzystania z takiego rozwiązania Twojej sprawy. Jest to o tyle ważne bowiem warunkowe umorzenie postępowania nie jest skazaniem.

Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Prokuraturę Generalną z instytucji warunkowego umorzenia postępowania w 2014 roku skorzystało 26 161 podejrzanych.

(źródło: PG-P1K SPRAWOZDANIE z działalności powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w sprawach karnych za rok 2014)

NIEZBĘDNIK PODEJRZANEGO

Możesz starać się w każdym czasie o uzyskanie zgody prowadzącego postępowanie na wgląd do akt (istnieje możliwość odmowy) (art. 156 k.p.k.)

Możesz złożyć stosowne wyjaśnienia (art. 300 k.p.k.)

Masz prawo odmówić składania wyjaśnień, a także nie odpowiadać na konkretne pytania bez podania przyczyny (art.300 k.p.k.)

Możesz składać wnioski dowodowe (art. 300 k.p.k.)

Możesz żądać po zakończeniu postępowania zapoznania się z materiałami (art. 300 k.p.k.)

Masz prawo żądać przesłuchania z udziałem Twojego obrońcy (art. 300 k.p.k.)

Masz prawo znać zarzuty jakie powinny być Tobie przedstawione (art. 313§ 1 i 2 k.p.k.)

Masz prawo do otrzymania postanowienia o powołaniu biegłego i zapoznania się z opinią eksperta (art. 318 k.p.k)

Masz prawo do zaznajomienia się na żądanie z materiałem dowodowym kończonego śledztwa/dochodzenia (art. 321 k.p.k.)